WetKwaliteitsBorging (WKB) Per 1 januari 2024 zullen de Omgevingswet en de Wet Kwaliteitsborging (WKB) van kracht worden. Met name de WKB kan nogal wat gevolgen hebben voor uw (ver)bouwplannen. Hieronder leest u wat er gaat veranderen, hoe dit invloed kan hebben op uw plannen en wat wij voor u kunnen betekenen.

Doel:

Bewoners en gebruikers willen kwalitatief goede gebouwen. Bijvoorbeeld met een goede brandveiligheid en een laag energieverbruik. De overheid wil meer toezicht en controle in de bouw, zodat bouwers zich aan de geldende regels houden. De WKB gaat hiervoor zorgen.

Het kabinet wil dat bouwbedrijven de kwaliteit van hun werk beter controleren. Zo kan de bouwkwaliteit van gebouwen verbeteren door minder bouwfouten en gebreken. Denk bijvoorbeeld aan constructiefouten, brandonveilige situaties, onvoldoende isolatie of een slecht functionerende ventilatie. Ook hoeven bouwbedrijven minder kosten te maken voor het herstel van bouwfouten. Bovendien wordt het werk van onafhankelijke controleurs (kwaliteitsborgers) makkelijker en sneller omdat de bouwers zelf al veel gecontroleerd hebben.

Doelgroep:

De WKB wordt in stappen ingevoerd. Als eerste gaat de wet gelden voor bouwwerken waarvoor de gevolgen bij falen beperkt zijn: gevolgklasse 1. Voor verbouwingen binnen gevolgklasse 1 wordt de WKB naar verwachting pas per 1 juli 2024 ingevoerd.

Uiterlijk 3 jaar na inwerkingtreding van de WKB zal worden gekeken of de WKB ook kan gaan gelden voor de overige bouwwerken. Een voorstel voor uitbreiding naar gevolgklasse 2 en 3 zal dan aan de Tweede Kamer worden voorgelegd.

In het Besluit bouwwerken leefomgeving is beschreven welke bouwwerken in de nieuwe wet onder gevolgklasse 1 vallen. Het gaat om het bouwen en verbouwen van de volgende vergunningplichtige bouwwerken:

1. Vrijstaande eengezinswoningen, twee-onder-een-kapwoningen en rijtjeswoningen, inclusief eventuele garages en andere soorten aanbouwen. Voorwaarde is dat deze woningen op de grond staan en niet op een ander bouwwerk of op een andere woning worden gebouwd. Appartementen zijn dus uitgesloten van gevolgklasse 1. Ook woningen bedoeld voor kamergewijze verhuur, zoals studentenhuizen, en zorgwoningen vallen niet onder gevolgklasse 1.
2. Woonboten en andere drijvende woningen.
3. Vakantiehuisjes en andere vakantieverblijven. Ook hier zijn vakantieappartementen en dergelijke weer uitgesloten.
4. Bedrijfshallen en fabriekspanden van maximaal twee verdiepingen. Het gaat dan bijvoorbeeld om hallen bedoeld voor opslag of productie, inclusief een kantoor of kantine, magazijnen, kassen en dergelijke. Kantoorgebouwen, winkelpanden en dergelijke vallen niet onder gevolgklasse 1.
5. Opslagruimten, magazijnen en andere bouwwerken vallend onder punt 4 van maximaal twee verdiepingen die gebouwd worden bij kantoren, winkels en dergelijke.
6. Fiets- en voetgangersbruggen met een overspanning van maximaal 20 meter over wegen en spoor- en waterwegen. Worden de bruggen gebouwd over provinciale wegen of rijkswegen dan vallen ze niet over gevolgklasse 1.
7. Overige bouwwerken bedoeld voor wegen (geen viaducten en dergelijke), vaarwegen, stroomvoorziening, en dergelijke als ze niet hoger dan 20 meter, bovengrond gebouwd en niet waterkerend zijn. Denk hierbij bijvoorbeeld aan kleine windmolens, keermuren en zendmasten.

De hiervoor genoemde bouwwerken vallen niet onder gevolgklasse 1 als:

• Het monumenten zijn. Dit geldt zowel voor rijksmonumenten als voor monumenten die door de gemeente of de provincie zijn aangewezen. Of een bepaald bouwwerk een monument is, kunt u vinden in het Rijksmonumentenregister of navragen bij de gemeente.
• Er een melding brandveilig gebruik verplicht is. Een melding brandveilig gebruik is bijvoorbeeld verplicht voor bedrijfspanden bedoeld voor meer dan 150 personen.
• Er in het gebouw milieubelastende activiteiten plaatsvinden waar een vergunning voor nodig is. Of een vergunning nodig is, is geregeld in het Besluit activiteiten leefomgeving.
• Er een gelijkwaardige oplossing is toegepast voor de constructieve veiligheid of de brandveiligheid. Dit wil zeggen dat er een oplossing is gekozen die niet standaard in de bouwregelgeving wordt genoemd. In dat geval moet het bouwplan door de gemeente worden beoordeeld.

Wijzigingen:

Het kabinet voert met de WKB een nieuw stelsel van kwaliteitsborging in. Dit zijn de vijf belangrijkste veranderingen:

• Onafhankelijke kwaliteitsborgers controleren of een gebouw voldoet aan de wettelijke technische eisen. Dit doen zij tijdens het ontwerp en op de bouwplaats. Deze controleurs heten kwaliteitsborgers.
• De aannemer is verantwoordelijk voor de gevolgen van alle gebreken in de bouw die hij zelf veroorzaakt heeft. Als er gebreken zijn, dan kan de klant de aannemer dwingen om de fouten te repareren. Ook als de klant deze fouten pas later ontdekt.
• De aannemer moet de klant laten weten of en hoe hij zich heeft verzekerd tegen faillissement en risico's op schade en gebreken.
• Klanten kunnen, net als in de huidige situatie, 5% van het bouwbedrag (aanneemsom) parkeren bij de notaris. Nu gaat dit bedrag automatisch naar de aannemer als het gebouw klaar is. Na invoering van de WKB keert de notaris het geld aan de aannemer uit, wanneer de klant aangeeft dat alle gebreken zijn verholpen.
• Wanneer de kwaliteitsborger of de gemeente een probleem ziet, kan de gemeente de bouw stilleggen.

Werkwijze:

In onderstaand schema en de video wordt toegelicht hoe de WKB in de praktijk in werking zal treden:

Gevolgen:

Doordat het proces gaat wijzigen voor projecten met gevolgklasse 1 die vanaf 1 januari 2024 worden ingediend, kan de WKB kan gevolgen hebben voor uw (ver)bouwplannen.

Een positief gevolg zal dit zijn dat de kwaliteit van het bouwwerk hoger wordt. Dit wordt gerealiseerd doordat de aannemer de plicht krijgt een dossier op te bouwen waarmee hij aantoont dat het bouwwerk aan de afgesproken kwaliteit voldoet. Door de introductie van een kwaliteitsborger wordt hierop toegezien.

Een negatief gevolg zal zijn dat deze wijzigingen extra kosten met zich mee brengen. De architect en/of de aannemer zullen extra kosten moeten maken vanwege de dossiervorming en de kwaliteitsborger is een commerciële partij die gecontracteerd zal moeten worden.

Doordat de toezichthouding voor een groot gedeelte wordt verschoven van de gemeente naar een commerciële kwaliteitsborger kunnen de gemeentelijke leges voor een vergunning lager uitvallen. Dit kan een deel van de extra kosten compenseren. Echter is door veel gemeenten nog niet bekend gemaakt wat de hoogte van de leges in 2024 zal zijn.

Wij verwachten dat de totale kosten met mimimaal enkele duizenden euro’s zullen stijgen.

Hoe kunnen wij u helpen?

Aan de hand van ons 10-stappenplan kunnen wij u ook na invoering van de WKB van dienst zijn tijdens alle fasen van uw project:

Heeft u vragen over de WKB neem dan contact met ons op.